تحلیل شرایط ایمنی افراد در حادثه حریق

در ساختمان‌های بزرگ، پیچیده و مهم معمولاً استفاده از روش‌های تجویزی در طراحی سامانه‌های ایمنی در برابر حریق و آتش‌نشانی به نتایج دقیق و اطمینان‌بخشی منتج نمی‌شود. در این شرایط لازم است که از روش‌های طراحی عملکرد محور یا مبتنی بر عملکرد (Performance Based Design) استفاده نمود. در این روش طراحی لازم است که حریق طرح به طور دقیق مدلسازی شده و مخاطرات ناشی از آن ارزیابی گردد. با ارزیابی مخاطرات ناشی از حریق، می‌توان قرار گرفتن افراد در معرض حریق یا دود و اثرات آن را دقیقاً بررسی نمود.

علاوه بر این به منظور بررسی و ارزیابی سیستم‌های ایمنی در برابر حریق طراحی شده در کلیه ساختمان‌ها می‌توان به مدلسازی حریق و تحلیل شرایط ایمنی افراد در زمان حادثه پرداخت. این کار سبب تعیین نقاط ضعف سیستم‌های ایمنی و حفاظت در برابر حریق ساختمان شده و بر اساس نتایج آن می‌توان آنها را بر طرف نمود. با استفاده از این تحلیل عملکرد کلیه اجزای سیستم‌های آتش‌نشانی و ایمنی در برابر حریق در کنار یکدیگر مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
بر اساس مقررات بین‌المللی ساختمان (International Building Code, IBC) و همچنین مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، سامانه کنترل دود باید توانایی حفظ شرایط ایمنی افراد را به مدت 20 دقیقه یا 5/1 برابر مدت زمان مورد نیاز برای تخلیه نفرات (RSET) (هر کدام که بیشتر بود) دارا باشد. با ارزیابی کلیه مخاطرات ناشی از حریق و دود در کنار فرآیند تخلیه افراد می‌توان شرایط ایمنی افراد را در فضاهای مختلف مورد بررسی قرار داد و نسبت به بهبود آن اقدام نمود.

سامانه کنترل دود باید توانایی حفظ شرایط ایمنی افراد را به مدت 20 دقیقه یا 1/5 برابر مدت زمان مورد نیاز برای تخلیه نفرات (RSET) دارا باشد.

جهت مشخص‌شدن زمان مورد نیاز برای خروج افراد (RSET)، باید تحلیل‌های زمان‌بندی تخلیه صورت پذیرد. با استفاده از نتایج تحلیل‌های زمان‌بندی تخلیه افراد مشخص می‌گردد که آیا افراد در زمان خروج به صورت جزئی با دود مواجه می‌شوند یا خیر و اگر افراد در معرض دود قرار می‌گیرند، تا چه میزان ایمنی و سلامت آنها به خطر می‌افتد.
دود عامل اصلی بروز تلفات در حوادث حریق ساختمانی است. دود از محل وقوع حریق حرکت کرده و زندگی افراد و اموالشان را در فضاهای مختلف به خطر می‌اندازد. خاطراتی که شرایط ایمنی افراد را تهدید می‌کنند، عبارتند از:

کاهش میدان دید
قرارگرفتن در معرض گازهای سمی
قرارگرفتن در معرض گرما (دمای بالا)
قرارگرفتن در معرض حرارت تشعشعی

در اغلب از حریق‌های ساختمانی، مخاطرات اصلی ناشی از کاهش میدان دید افراد است.

در دود غلیظ افراد به سختی توانایی دیدن دارند و به آرامی حرکت می‌کنند، حتی ممکن است مسیر خود را اشتباه طی کرده و گمراه شوند. تمامی این موارد سبب طولانی‌شدن قرارگیری افراد در معرض دود می‌شود. در اغلب از حریق‌های ساختمانی، مخاطرات اصلی ناشی از کاهش میدان دید افراد است اما همچنان باید سایر تهدیدات را نیز در نظر گرفت.