دود عامل اصلی بروز تلفات در حوادث حریق است، در حدود 70 درصد تلفات ناشی از حریق در اثر استنشاق دود رخ می‌دهد. دود سریعاً از محل حریق حرکت کرده و سلامتی افراد در سایر قسمت‌ها و فضاهای ساختمان را تهدید می‌کند.
دود عبارت است از ذرات جامد و مایع پخش‌شده در هوا به همراه گازهایی که در طول فرآیند سوختن مواد و یا واکنش آزاد می‌شوند، در کنار مقادیری هوا که ممکن است با آنها کاملاً مخلوط شده باشد. گازهای سمی، گرما و شار حرارت تشعشعی همگی مخاطرات مستقیم شعله‌های حریق و دود ناشی از آن هستند که سلامتی انسان‌ها را تهدید می‌کنند. زمانی که غلظت دود زیاد شود، توانایی بینایی افراد به شدت کاهش یافته و حرکت افراد به آرامی انجام می‌شود. اگر افراد به مدت طولانی در معرض دود قرار بگیرند ممکن است گم شوند. سقوط از ارتفاع و بالکن‌ها یکی دیگر از حوادث شایعی است که در اثر کاهش دید افراد را تهدید می‌کند. در اکثر موارد در حریق‌های ساختمانی، مخاطرات ناشی از کاهش قدرت بینایی افراد، اولین و اصلی‌ترین تهدید برای سلامتی ساکنین است؛ با این حال بایستی سایر تهدیدات را نیز در نظر گرفت.

سامانه‌های کنترل دود به دو دسته سامانه‌های محدود‌سازی دود (Smoke Containment) و سامانه‌های مدیریت دود (Smoke Management) تقسیم می‌شوند. رویکرد محدودسازی دود در سامانه‌های فشار مثبت راه‌پله، فشار مثبت ناحیه‌ای، فشار مثبت چاله آسانسور، فشار مثبت پیش‌ورودی و فشار مثبت فضای امن مورد استفاده قرار می‌گیرد. از رویکرد مدیریت دود نیز در طراحی سامانه‌های کنترل دود در فضاهای بزرگ مانند آتریوم‌ها استفاده می‌شود.